* M. Verduyn, Het DIER is MENS
geworden. Van huisdier tot gezelschapsdier / Het DIER is DING geworden. Van
landbouwhuisdier tot productiedier |
|
||
|
Zoetermeer (Meinema) 2012 250 p. ISBN
9789021142951 € 19,90 |
||
U hebt zich er vast eens aan geërgerd of op zijn minst over verbaasd, hoe
gek mensen met dieren kunnen zijn. Honden met dekjes, een gecremeerde kat op
de schoorsteenmantel of geavanceerde medische bijstand voor het raspaard dat
zich verstapt heeft. Het bestaat allemaal. Dit huisdier – knuffelobject van
mensenliefde – heeft mensentrekken aangenomen. Tegenover die dierengekte
staat een soort dierenwaanzin die van het dier een ding heeft gemaakt.
Miljoenen kippen, varkens en koeien zitten opgesloten in megastallen, waar
zij zo snel mogelijk worden opgefokt tot kiloknaller voor de supermarkt. Daar
groeit goedkoop vlees dat zowat synoniem is met dierenleed, maar wel volledig
onttrokken aan het oog van buitenstaanders. Marijke Verduyn heeft een
toegankelijk en leesbaar dubbelboek geschreven, dat de hierboven aangeduide
dierengekte / -waanzin treffend belicht. Dit gebeurt vanuit een ethische en filosofische
invalshoek. Het DIER is... kan van voor naar achter en van achter naar voren
worden gelezen. Een kant uit – Het DIER
is DING geworden – maakt zonder veel omhaal van woorden duidelijk hoezeer
het dier is verworden tot een onderdeeltje van een industrieel
voedselproducerend complex, dat als bijproduct onnoemelijke hoeveelheden
dierenleed voortbrengt. De achterliggende logica komt goed uit de verf en de
rol van de vleesconsument – u en ik – wordt niet vergeten. Daarbij blijkt
trouwens duidelijk hoezeer diervriendelijke alternatieven amper een
politiek-economische kans krijgen. Verduyn beschrijft in haar
boek(en) ook een andere kant – Het DIER
is MENS geworden. Hier betreft het de fors uit de kluiten gewassen
mensenliefde voor het dier, waardoor het idee van “vermenselijking” al gauw
om de hoek komt kijken. Maar een medemens, aldus de auteur, zal het dier
niettemin nooit worden. Ongeacht of je je huisdier een hoge of lage staat van
bewustzijn toekent en ongeacht of je huisdier een uitzonderlijk niveau van
zorg laat genieten, uiteindelijk moet de mens wikken en beschikken in naam
van het dier. Het motto van Het DIER is... heeft Marijke Verduyn
ontleend aan De kleine prins van
Antoine de Saint-Exupéry. De Franse schrijver stelt dat het temmen van dieren
een onontkoombare verantwoordelijkheid in het leven roept. Wanneer mensen
dieren onderwerpen, om ze te beminnen of om ze te gebruiken, dan zijn zij verantwoordelijk
voor het dier. Dit motto lijkt een juist
uitgangspunt. Hoe groot of hoe klein je een dier ook maakt, het blijft een
projectiescherm van menselijke behoeften. En wanneer het dier op een of
andere manier de menselijke behoeftenbevrediging moet dienen, dan zijn mensen
daarvoor verantwoording verschuldigd. |
|||